Julia Janssen
Julia Janssen is kunstenaar, spreker en ambassadeur van databescherming. Ze onderzoekt de invloed van data, AI en technologie op onze fysieke leefomgeving en maakt interactieve en performatieve installaties om haar publiek inzicht te geven in de uitdagingen van onze digitaliserende wereld. Hoe gaan we om met gelijkheid, vrijheid, eerlijkheid, autonomie en democratie in een data-gedreven samenleving? Als ambassadeur van Stichting Data Bescherming Nederland vertegenwoordigd ze rechtszaken tegen X./Twitter, Amazon en Adobe.
Ze ontving verschillende prijzen voor haar werk en is regelmatig te vinden in de media. Een aantal hoogtepunten:
– In Februari 2024 werd Julia benoemd tot FD talent. Een jaarlijkse lijst ’50 onder de 35’ met jonge, innovatieve, talentvolle en veelbelovende ondernemers die met hun innovatieve ideeën de wereld vooruit helpen.
– In oktober 2023 won ze de Rise25 Award, uitgereikt door Mozilla aan 25 visionaries reshaping our digital future, ter ere van Mozilla’s 25 jarig bestaan.
– In Juni 2023 stond ze op de cover van Vrij Nederland.
– In Augustus 2022 was ze te gast in de Human/Brainwash Talkshow: hoe intelligent is AI? De eerste talkshow volledig gericht op de invloed van digitalisering op onze samenleving.
– In 2019 behaalde haar project 0.0146 seconds de voorpagina van de Volkskrant.
– In 2016 Won ze de Crypto Design Award met haar afstudeerwerk Bank of Online Humanity
In 2016 studeerde zij af aan de ArtEZ Hogeschool voor de kunsten in de richting Graphic Design. Tijdens haar studie raakte zij geïnteresseerd in data en digitalisering en werkte ze aan verschillende projecten waarin onze relatie met technologie naar voren kwam. Het was een periode voor klokkenluiders en schandalen, van tech-optimisme en ‘ik heb toch niks te verbergen.’ Het was uitdagend om het thema urgent te maken, maar Janssen liet zich niet uit het veld slaan. Met haar afstudeerwerk won ze de Crypto Design Award en sindsdien wijdt ze haar kunst aan datasoevereiniteit.
Julia vertaalt wetenschappelijke inzichten naar toegankelijke ontwerpen waarmee ze haar publiek een kijkje geeft achter de oppervlakte van het internet. Door de complexiteit van informatietechnologie begrijpelijk te maken bouwt ze aan een beweging die streeft naar datasoevereiniteit: uiteindelijk moet iedereen bewust kunnen kiezen wie wat over hem of haar weet. Haar projecten en presentaties richten zich op data verzamelinfrastrucuren, de macht van Big Tech, de (monetaire) waarde van data, bias in algoritmen, profiling, digitale identiteit, het leven binnen algoritmen en digitale burgerrechten als informed consent en the right to be forgotten.
Een van deze projecten One Click / 0.0146 seconds (2019) gaf haar onmiddellijk bekendheid. Het boek One Click is een verzameling van 835 privacyvoorwaarden die met één klik op ‘got it’ worden geaccordeerd bij een bezoek aan de website van de Dailymail. Janssen zette dit project voort tot de voorleesperformance 0.0146 seconds, een rondreizende studio waarin deelnemers per fragment van 12 minuten voorlezen uit het boek. Al honderden mensen namen deel, waaronder bekende namen in het veld zoals internetpionier Marleen Stikker en europarlementariër Paul Tang. Het werk leidde ook tot kamervragen toen voormalig vice-fractievoorzitter van GroenLinks Kathalijne Buitenweg het werk van Janssen benoemde in haar openingsstatement over de toekomst van de informatiesamenleving.
Het werk Dear data, how do you decide my future? Debuteerde in 2022 op Lowlands. Een interactieve installatie over het besluitvormingsproces van algoritmen – en waarom dit niet neutraal is. Bestaande uit duizenden pingpongballetjes met haar eigen persoonsgegevens en een aantal spellen en video installaties over data en profing. Het werk is sindsdien op tientallen plekken geëxposeerd. Afgelopen jaar ontwikkelde ze de installatie Mapping the Oblivion voor de Architectuur Biënnale in Venetië. Een werk wat de ruimte opzoekt tussen frictieloosheid en het recht op vergetelheid. Als we steeds meer leven binnen de marges van het algoritme, wat betekent het dan om mens te zijn? Eerder ontwierp ze de publicatie Non-discrimination by design in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningsrelaties en in samenwerking met Universiteit Tilburg en het college voor de rechten van de mens.
Expertise
Julia spreekt vol enthousiasme, op een toegankelijke manier over de complexiteit van data en algoritmen. Net zoals in haar kunst, geeft ze haar presentaties persoonlijke voorbeelden waardoor de impact tastbaar en begrijpelijker worden. Ze neemt haar publiek mee achter de oppervlakte van het internet en onthult ontluisterende bevindingen, alsmede grappige voorbeelden.
Naast haar expertise over data geeft Julia ook lezingen over interdisciplinariteit en co-creatie. Als kunstenaar en ambassadeur van databescherming is ze constant bezig met het verbinden van expertises, vakgebieden en media. In deze presenties deelt ze haar onderzoek en werkmethodes. Ze geeft advies hoe je vernieuwende samenwerkingen kunt organiseren of hoe je binnen de organisatie nieuwe verbindingen, combinaties en herdefinities kunt creëren.
Julia gave an inspiring keynote. She was very professional in all aspects and it was great fun to work with her. I am looking forward to continuing collaboration and I would book a keynote again.
— York Sure-Vetter, Direktor NFDI, 1st Conference on Research Data Infrastructure – September 2023
Julia Janssen in Tegenlicht: De slag om het Internet
Julia Janssen Re-Value, Dutch Design Week 2020 (vanaf 7:11)
Julia Janssen bij For Starters, Dutch Design Week (vanaf 21:25)
